Sáng 1/10, tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC), Hà Nội, trong khuôn khổ Ngày hội Đổi mới sáng tạo quốc gia 2025, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã công bố kết quả Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII) năm 2025. Theo đó, Hà Nội tiếp tục giữ vị trí số 1 cả nước, đánh dấu năm thứ ba liên tiếp Thủ đô dẫn đầu bảng xếp hạng.
Hà Nội khẳng định vai trò “đầu tàu”
Với tổng điểm 65,68 và 18/52 chỉ số thành phần đứng đầu, Hà Nội được ghi nhận là địa phương có hệ sinh thái đổi mới sáng tạo toàn diện nhất cả nước. Đây là kết quả tiếp nối thành tích năm 2023 và 2024, khi Hà Nội cũng giữ vững ngôi đầu ngay từ những năm đầu tiên PII được triển khai chính thức.
Theo Bộ KH&CN, kết quả này phản ánh rõ vai trò tiên phong của Hà Nội trong việc phát triển mô hình kinh tế – xã hội dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Thủ đô không chỉ duy trì vị trí dẫn đầu mà còn khẳng định vai trò “đầu tàu” trong việc dẫn dắt, truyền cảm hứng và tạo động lực cho các địa phương khác.
Đứng thứ hai trên bảng xếp hạng là TP. Hồ Chí Minh, địa phương tiếp tục phát huy lợi thế hạ tầng và tiềm lực kinh tế, dẫn đầu về trụ cột cơ sở hạ tầng và đạt 13/52 chỉ số thành phần cao nhất. Đây cũng là năm thứ ba liên tiếp TP. Hồ Chí Minh giữ vị trí thứ 2, thể hiện sự ổn định và bền vững trong chiến lược phát triển dựa trên khoa học và công nghệ.
Quảng Ninh ghi dấu ấn đặc biệt khi lần đầu tiên vươn lên vị trí thứ 3. Nếu như năm 2023 và 2024, địa phương này mới chỉ góp mặt trong nhóm Top 10, thì năm nay đã có bước đột phá mạnh mẽ, dẫn đầu ở 7 chỉ số thành phần. Sự bứt phá này được cho là nhờ chiến lược phát triển bền vững gắn với công nghệ cao và chuyển đổi số.
Hải Phòng giữ vị trí thứ 4, nổi bật với thế mạnh về logistics và cảng biển, đồng thời dẫn đầu cả nước về trụ cột thể chế. Thành phố được đánh giá là một trong những địa phương có nền công nghiệp phát triển năng động nhất khu vực phía Bắc.
Huế xếp thứ 5, khẳng định vai trò trung tâm dịch vụ, giáo dục và nghiên cứu. Thành phố này nổi bật ở các trụ cột về vốn con người, nghiên cứu và phát triển (R&D), cho thấy định hướng phát triển dựa trên tri thức và nguồn lực chất lượng cao.
PII – sáng kiến “made in Vietnam”
Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII) là một sáng kiến của Việt Nam, được xây dựng dựa trên phương pháp luận và ý tưởng từ Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (Global Innovation Index – GII) do Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) phát triển. Đây là bộ chỉ số tổng hợp duy nhất hiện nay phản ánh bức tranh toàn diện về mức độ phát triển kinh tế – xã hội dựa trên khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo của từng địa phương.
Kết quả Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương năm 2025. Số liệu: Bộ KH&CN
PII được thử nghiệm lần đầu năm 2022 và chính thức áp dụng trên toàn quốc từ 2023. Chỉ số này được xây dựng trên cơ sở nguồn dữ liệu minh bạch, khách quan từ các bộ, ngành Trung ương và địa phương, qua đó giúp từng tỉnh, thành phố nhận diện rõ điểm mạnh, điểm yếu, cũng như tiềm năng để từ đó hoạch định chính sách phù hợp.
Đặc biệt, PII còn là công cụ để thúc đẩy cạnh tranh lành mạnh giữa các địa phương, khuyến khích các mô hình phát triển dựa trên đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Trong chuyến thăm Việt Nam tuần trước, Tổng giám đốc WIPO Daren Tang đánh giá cao sáng kiến PII, cho rằng đây là minh chứng cho sự sáng tạo trong quản trị quốc gia. Theo ông, sáng kiến này đã truyền cảm hứng cho nhiều nước khác như Ấn Độ, Cuba, Brazil nghiên cứu áp dụng.
“Việt Nam đã chứng minh năng lực sáng tạo không chỉ ở cấp quốc gia mà còn ở cấp địa phương. PII là hình mẫu đáng tham khảo cho nhiều quốc gia đang phát triển”, ông Daren Tang nhấn mạnh.
Theo báo cáo GII 2025 do WIPO công bố, Việt Nam hiện đứng thứ 44 trong số 139 nền kinh tế, tiếp tục duy trì vị thế là một trong những quốc gia có thu nhập trung bình cải thiện nhanh nhất kể từ năm 2013. Đặc biệt, ba chỉ số thành phần gồm nhập khẩu công nghệ cao, xuất khẩu công nghệ cao và xuất khẩu hàng hóa sáng tạo của Việt Nam đều thuộc nhóm dẫn đầu thế giới.
Kết quả PII 2025 cho thấy rõ xu hướng các địa phương đang chuyển dịch sang mô hình phát triển theo chiều sâu, dựa trên tri thức, công nghệ và nguồn nhân lực chất lượng cao. Nếu như trước đây, tăng trưởng chủ yếu dựa vào khai thác tài nguyên và lao động giá rẻ, thì nay, động lực mới là đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Hà Nội với vai trò dẫn đầu, TP. Hồ Chí Minh với thế mạnh hạ tầng, Quảng Ninh với bước bứt phá ấn tượng, Hải Phòng cùng lợi thế logistics và Huế với nền tảng tri thức, tất cả cùng tạo nên bức tranh đa dạng nhưng thống nhất trong định hướng: phát triển kinh tế – xã hội dựa trên đổi mới sáng tạo.
